Śluz szyjkowy
Szyjka macicy produkuje śluz, którego cechy podlegają wpływom hormonalnym. Przy wysokim stężeniu estrogenów jest on przeźroczysty, ciągliwy i przenikalny dla plemników. Taki śluz umożliwia plemnikom przedostanie się do wnętrza macicy. Przy niskim stężeniu tych hormonów lub w obecności progesteronu śluz staje się gęsty, białawy i tworzy w szyjce macicy czop uniemożliwiający wnikanie plemników.
Więcej informacji o wyglądzie, znaczeniu i obserwacji śluzu można znaleźć na stronach poświęconych temu zagadnieniu.
Poprzedzający wystąpienie owulacji przeźroczysty i ciągliwy śluz występuje tylko kilka dni w ciągu całego cyklu i właśnie te dni są najbardziej korzystne do planowania poczęcia. Jeżeli nie udaje się zaobserwować cyklicznych zmian w wyglądzie śluzu, to należy podejrzewać przyczyny hormonalne niepłodności.
Jednak nawet śluz o prawidłowym wyglądzie może zawierać przeciwciała skierowane przeciw plemnikom. Mogą one niszczyć lub unieruchamiać plemniki. Przeciwciała mogą też być skierowane nie przeciw plemnikom, ale przeciw innym składnikom nasienia. Nie zawsze śluz szyjkowy jest źródłem przeciwciał - bywa, że u mężczyzny stwierdza się miejscowe lub krążące we krwi przeciwciała skierowane przeciw jego własnym plemnikom. Stany zapalne szyjki macicy też mogą powodować pojawienie się w śluzie licznych przeciwciał, które skierowane są przeciw drobnoustrojom, ale uszkadzają również plemniki.
Jeżeli więc kobieta dostrzega u siebie pojawiający się cyklicznie przeźroczysty, ciągliwy śluz, a badanie nasienia męża wypadło prawidłowo oraz nie znaleziono innych chorób, to można podejrzewać immunologiczną przyczynę niepłodności i wykonać odpowiednie testy.